2022 Ayt biyoloji müfredatı ve konuları hazırlanırken MEB Biyoloji müfredatı kaynak olarak alınmıştır.

En Çok Sorduğu Konular

Ekoloji (Komünite ve Populasyon)
Genden Proteine
Sistemler

Üst üste sorduğu konular

  • Endokrin Sistem
  • Solunum Sistemi
  • Genden Proteine
  • Ekoloji
  • Bitki Biyolojisi

 

KonuAçıklaması
Sinir SistemiAYT ile ilgili ilk konumuz olan Sinir Sistemi hem uzun olmasıyla hem de karışık olmasıyla öğrencilerimiz tarafından pek sevilmez. Bu konuda bulunan tek kutuplu , iki kutuplu ve çok kutuplu nöronlar kaldırıldı. iki değerli bilim insanı İbn Sina ve Prof. Dr. Gazi Yaşargil’in biyoloji bilimine yaptığı çalışmalar eklendi. Aksiyon potansiyelleri (polarizasyon , depolarizasyon ve repolarizasyon) kaldırıldı. 2020 ve 2021 AYT’de soru sormadı.
Endokrin Sistem ve HormonlarEndokrin sistem aslında kolay bir konu olup , sadece hormonların işlevlerinin tam kavranamaması nedeniyle öğrencilerimiz tarafından sevilmeyen bir konu olmuştur. Bu konuda protein yapılı ve lipit yapılı hormonların hücreye giriş mekanizması kaldırıldı. Hastalıklar ise elbette varlığını korumaktadır. Zaten her sistemde o sistemle ilgili hastalıklara değineceğiz. 2019 , 2020 , 2021 AYT’de 1 soru soruldu.
Duyu OrganlarıDuyu organları konusu içerisinde ; Kulak , Göz , Deri , Dil , Burun olmak üzere 5 bölümde incelenir. Bunların tamamını ayrıntılı şekilde inceleyeceğiz. Çeşitli kaynaklarda Kulak bölümünün ayrıntısına artık girilmiyor gibi söylemler mevcut olsa da MEB kitabını incelediğimizde gayet ayrıntısına girildiğini görmekteyiz. Bu bölüme İbn Heysem adlı bilim insanı eklenmiştir. 2020’de 1 adet gözle ilgili soru sordu. 2021 de ise soru göndermedi.
Destek ve Hareket SistemiBu bölüm ÖSYM’nin zaman zaman soru sormuş olduğu konulardan birisidir. Konu karmaşık halde olmasına rağmen bu konuyu bölümlere ayırıp inceleyeceğiz. Böylece tablo yöntemiyle konuda sıkıntınız kalmayacaktır. Yalnız burada önemle vurgulamam gereken nokta MEB kitabı bu konuyu oldukça ayrıntılı anlatmıştır. Kavramların karışmaması adına dediğim gibi tablo yöntemi oldukça işinize yarayacaktır. 2020’de soru sormadı. 2021 de ise ÖSYM bu konudan soru gönderdi. (bakınız ; iskelet kaslarının kasılması)
Sindirim SistemiSistemlerin baba konularından birisi olan Sindirim Sistemi oldukça uzun yapısıyla öğrencilerimizi çoğunlukla korkutmuştur. Fakat ÖSYM’nin belirli noktalarda gönderdiği banko sorular bulunmaktadır. Bunlardan birini 2019 AYT’de kolay bir soru sorarak göndermiştir. 2020 AYT’de ise üst düzey bir soru gönderdi. Bu konu yine Destek ve Hareket Sistemi’nde olduğu gibi ayrıntılı olarak MEB tarafından incelenmiştir. Karboksipeptidaz ve aminopeptidaz enzimlerinin her ikisini de ince bağırsak üretir şeklinde bir güncelleme yaptı. 2021’de soru göndermedi.
Dolaşım ve Bağışıklık SistemiYine sistemlerin baba konularından biri olan Dolaşım ve Bağışıklık sistemi hem uzun yapısıyla hem de anlaşılamaması nedeniyle can sıkar. . Her sene ÖSYM genelde buradan 1 soru gönderir. 2019’da ve 2020’de de soru göndermiştir. Aritmi , Kompleman Sistem adı verilen 2 terim eklendi. Onun dışında bilim insanlarından İbn Nefis eklenmiştir. Starling hipotezi gibi konuları daha iyi anlamanız için iyileştirmeler yapılmıştır. 2021’de yine soru gönderdi (bakınız ; kalp atış hızı)
Solunum SistemiSolunum sistemi belki de sistemlerin en kısa konularından birisidir. Yalnız bu konuda ÖSYM’nin sıklıkla soru göndermiş olduğu yer , karbondioksitin taşınması konusudur. Bu kısmı yine kendi yöntemlerim ile size anlatacağım ve kavramanızı sağlayacağım. Solunum sistemi hastalıklarına Gırtlak Kanseri ve Akciğer Kanseri eklenmiştir. 2019 – 2020 – 2021 AYT’de 1 soru sordu.
Boşaltım SistemiBoşaltım sistemi de , kısalık bakımından solunum sisteminin kardeşidir. Oldukça kısa bir konudur fakat idrar oluşumu kısmı baya karmaşıktır. Neticede karmaşık olduğundan dolayı ÖSYM 2019 ve 2020 AYT’de 1 soru gönderdi. Glomerulus kılcallarının tek katlı epitel içermesi eklendi. İdrarda çok azda olsa protein bulunabileceği eklendi. 2021 de bu konudan soru sorulmadı.
Üreme Sistemi ve Embriyonik GelişimBurada dikkat edeceğiniz ve ÖSYM’nin sıklıkla soru gönderdiği kısım dişi üreme sisteminde bulunan menstrulasyon döngüsü grafikleridir. Biz tamamını müfredat dahilinde ayrıntılı inceleyeceğiz. 2020’de soru sormadı. Yine 2021 yılında da soru göndermedi.
Komünite EkolojisiBu konuda vurgu yapılan kısımlar ; Kilit taşı türler , Türler arasındaki ilişkiler , Rekabet Av – avcı ilişkileri , parazitlik ve süksesyon’dur. Özellikle kilit taşı türlere fazlaca vurgu yapılmıştır. Türler arası ilişkiler konusu da (mutualizm , kommensalizm , amensalizm vb) TYT kısmından AYT kısmına kaydırıldı. Burada kaldırılan bir konumuz var süksesyon 2 şekilde inceleniyor , birincil ve ikincil süksesyon. Bunların evrelerine artık girilmemektedir. 2020 AYT’de 1 soru gönderdi. 2021 AYT’de bu konudan 2 soru gönderdi. (bakınız ; amensalizm ve yengeç sorusu (dolaylı yoldan))
Populasyon EkolojisiBu konuda da populasyon yoğunluğu , populasyon dağılımı , S tipi ve J tipi eğrileri , hayatta kalma eğrileri , populasyondaki yaş dağılımları bulunmaktadır. Özellikle S tipi ve J tipi eğrileri ÖABT sınavlarında oldukça sık soran ÖSYM buradan soru gönderebilir. 2020 AYT’de 1 soru sordu. 2021 AYT’de de 1 soru gönderdi. (bakınız ; hayatta kalma eğrileri)
Genden ProteineBu ünite eskiden protein sentezi olarak geçiyordu. Fakat 3 yıldır Genden Proteine olarak değiştirdiler. İçerisine modern kalıtım konusu (biyoteknoloji , biyomühendislik vs.) eklendi. Konu oldukça detaylı olarak incelendiği için 2021 AYT’de mutlaka soru gelecek yerlerden birisi olarak kabul edilebilir. Bu konuya Aziz Sancar hocamızın kısa bir biyografisi de ilave edilmiştir. Ek olarak protein sentezinde bazı kavramlarda güncelleme yapılmıştır. Tüm bunları derslerimizde size bahsetmiş olacağım. 2020 AYT’de 3 soru soruldu. 2021 AYT’de ise 2 soru gönderdi. Önemle belirtelim sorulan sorular modern kalıtım bilgisi içermemektedir.
Hücresel SolunumBiyoloji’de belki de en sevdiğim ve banko soru gelecek yerlerden birisidir. Solunum artık 3 kısımda anlatılmaktadır. Oksijenli Solunum , Oksijensiz Solunum ve Fermantasyon. Bu kısımlarda oksijensiz solunumda bildiğiniz üzere son 3 yıldır önemli bir güncelleme yapılarak ETS varlığı kabul edilmiştir. Bu ayrımdan sonra ise 3’e ayrılmıştır. Bu bölümde fermantasyon kısmında bulunan Etil alkol basamağındaki asetaldehit kaldırıldı. 2020 AYT’de 1 soru sordu. 2021 AYT’de de 1 soru sordu. 2022 AYT’de de soracaktır. Oksijensiz solunumda krebs döngüsünün varlığı bu konuya eklendi.
Fotosentez ve KemosentezSolunum gibi fotosentez de öğrencilerimizin zorlandığı , fakat ÖSYM’nin sevdiği konulardan birisidir. Fotosentez konusu ile ilgili ÖSYM bir güncelleme yapmamıştır. Zaten soru gelen kısımlar buralarıdır. 2020 AYT’de ÖSYM 1 soruyu dolaylı olarak buradan göndermiştir. 2021 AYT’de bu konudan 1 soru göndermiştir. (bakınız ; fotosentezde atmosfere verilen ürünler)
Bitki BiyolojisiÖSYM’nin en sevdiği konulardan birisidir. Bitkilerle ilgili pek değişme yoktur fakat Prokambiyum , Protoderm temel meristem gibi kavramlar verilmemektedir. Bu konuda kök , gövde ve yaprağın enine kesitinde nelerin bulunduğu , bitkilerde üreme kısımları , bitkisel hormonlar oldukça soru getiren kısımlardır. 2019 AYT’de 3 soru sordu. 2020 AYT’de koronadan dolayı soru gönderemedi. 2021’de 2 soru gönderdi. Sorulan sorular oldukça kolay bir yapıya sahipti.
Canlılar ve ÇevreCanlılar ve Çevre 2019 yılında Evrim konusunun revize edilerek oluşturulmuş olduğu konulardan biridir. İçeriğinde Adaptasyon , Varyasyon , Doğal Seçilim , Yapay Seçilim , Mutasyon gibi kavramları barındırmaktadır. Konunun genel itibariyle mantık çerçevesinde incelenmesi gerekir. Kolay bir konudur fakat ezbere iş yaparsanız ve mantığını anlamazsanız sizi üzebilir. 2019 AYT’de yapay seçilimle ilgili 1 adet soru soruldu. 2020 ve 2021 yıllarında soru göndermedi.