ATP ve Fosforilasyon
Dersimize başlamadan önce, beğen tuşuna basmanızı ve kanalımıza abone olmanızı rica ediyorum. Şimdi ATP’ye değineceğiz. ATP, hücrelerimizin enerji birimidir. ATP’nin açık formülünde adenin, riboz ve yüksek enerjili fosfat bağları bulunmaktadır. Adenin ve riboz arasında glikozit bağı ve riboz ile fosfatlar arasında ester bağı bulunmaktadır. ATP’nin farklı formları bulunmaktadır, örneğin adeninle ribozu alırsak adenozin, bir tane fosfat eklersek adenozin monofosfat, iki tane fosfat eklersek adenozin difosfat, üç tane fosfat eklersek adenosin trifosfat şeklinde adlandırılır.
ATP hücre zarından geçemez, bu yüzden hücreden hücreye transfer edilemez. ATP, hücre içerisinde sentezlerde kullanılır ve enerji depolama işlevi görür. ATP’nin sentezi fosforilasyon, yıkımı ise defosforilasyon olarak adlandırılır. ATP sentezi, dehidrasyona örnektir, yıkımı ise hidrolize örnektir.
Enerji Reaksiyonları
Egzergonik tepkimeler enerji verici reaksiyonlardır ve ATP açığa çıkar. Endergonik tepkimeler ise enerji harcayan reaksiyonlardır. Endergonik tepkimelerde enerji dönüşümü için kullanılır. Egzergonik tepkimelerde ATP parçalanırken enerji açığa çıkar, endergonik tepkimelerde ise ATP sentezlenirken enerji harcanır.
Fosforilasyon ve Defosforilasyon
Fosforilasyon, ATP sentezi anlamına gelirken, defosforilasyon ise ATP yıkımını ifade eder. Fosforilasyon ve defosforilasyon tüm canlılarda gerçekleşir, çünkü ATP üretimi ve tüketimi her hücrede meydana gelir.
RNA ve DNA
DNA ve RNA, nükleik asitlerdir ve benzer bir yapıya sahiptirler. DNA’nın yapısında adenin, guanin, sitozin ve timin organik bazları, deoksiriboz şeker ve fosfat grupları bulunur. RNA’nın yapısında ise adenin, guanin, sitozin ve urasil organik bazları, riboz şeker ve fosfat grupları bulunur. DNA çift iplikli bir yapıya sahipken, RNA tek ipliklidir. DNA, kalıtsal bilgilerin aktarılmasını sağlar, RNA ise protein sentezine yardımcı olur.
Hormonlar
Hormonlar, belirli hücreler tarafından salgılanan ve hedef hücreler üzerinde düzenleyici etkisi olan organik bileşiklerdir. Hormonlar, amin asit, protein veya steroid yapısına sahip olabilirler. İnsanlarda hipofiz bezinden salgılanan büyüme hormonu, hücrelerin büyümesini ve yenilenmesini uyarmaktadır. Bitkilerde ise hormonlar, büyüme, çiçeklenme, meyve oluşumu ve yaprak dökümü gibi olayları düzenler.
Bu dersimizde hücre ve organellerine giriş yaptık. Bir sonraki dersimizde görüşmek üzere! Hoşça kalın ve kendinize iyi bakın!
